Ўзбекистон Республикасидаги алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзив таълим

Европа Иттифоқи томонидан молияланадиган Республика болалар ижтимоий мослашув маркази (РБИММ) билан ҳамкорликдаги «Ўзбекистонда алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзив таълим» лойиҳаси махсус эҳтиёжли 800 нафар боланинг умумтаълим тизимига таълимий инклюзияси учун РБИММ аъзоларини ўқитиш/малакасини ошириш бўйича эксперт лавозими учун вакансия очилганини маълум қилади.

«Илгари, алоҳида эҳтиёжли болалар ҳақида зарур маълумотларга эга бўлмай туриб, «Бундай болалар ихтисослаштирилмаган муассасаларда ўқиши мумкинми?» деган мавзуда холис фикр юрита олмас эдим. Тренерларни ўқитиш бўйича 10 кунлик курсда таълим олиб, кўп нарсаларни тушундим: улар ҳам биз каби одам, айни пайтда улар умуман жамият томонидан кўпроқ эътибор кўрсатилишига муҳтож. Улар ҳам, ҳамма одамлар каби ҳуқуқларга эга. Улар ҳам халқаро миқёсда, ҳам мамлакат ичида қонун билан ҳимояланган.

Болаларни ҳимоя қилиш куни арафасида Наманганда инклюзив таълимни ривожлантириш бўйича семинар бўлиб ўтди ва унда синовмактаблари ва мактабгача ўқув муассасаларининг раҳбарлари ва ўқитувчиларидан 30киши иштирок этди. Ушбу таълим муассасаларида шу йилнинг сентябрь ойидан инклюзив таълимни жорий этиш режалаштирилмоқда.

…Кичкина Ҳафиза мактабда ўқишни орзу ҳам қила олмасди. Тенгдошлари биринчи синфга чиққанда, унинг онаси Муҳаббат, ишга кетар экан, қизининг устидан қулфлаб кетар ва буни шундай тушунтирар эди: «Мен махсус мактабда ўқишингни ҳохламайман, оддий мактабга эса бермайман: сени хафа қилишади, дастурни ўзлаштира олмайсан, мени чақириб, уялтиришади. Барибир профессор бўла олмайсан, демак сенга мактабнинг ҳам кераги йўқ...»

17 августда Европа Иттифоқи томониданмолияланадиган «Ўзбекистонда алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзивтаълим»  лойиҳаси доирасида Инклюзивтаълим бўйича биринчи Ёзги мактаблардан бири ўз ишини бошлайди. Мактаб Тошкентвилояти Бўстонлиқ туманидаги кўркам жойлардан бирида фоалият кўратди

БМТ Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти статистикасига кўра, Ер шари аҳолисининг 15 фоизга яқинининг имконияти чеклангани ва бу кўрсаткичнинг мунтазам ўсиб бораётгани ҳар бир инсонга ўзини атрофдагилар билан тенг ҳис қилиши ҳамда ўз салоҳиятини юзага чиқариш учун имкониятлар яратиш бўйича самарали ишларни амалга оширишга ундайди.

Ушбу лойиҳанинг асосий ва устувор мақсади алоҳида эҳтиёжли болаларга ёрдам кўрсатиш ва таълим олиш жараёнида уларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашдан иборат. Шу сабабли, лойиҳа томонидан режалаштирилган барча тадбирлар ушбу юксак мақсадга эришишни ва алоҳида эҳтиёжли болаларга тўлақонли маълумот олиш имкониятини яратиш кўзлаб режалаштирилган.

2015 йилнинг 8 майида Тошкент шаҳрининг 324-сонли умутаълим мактабининг Ресурс марказида синов таълим муассасаларининг раҳбарлари ва ўқитувчилари иштирокида семинар бўлиб ўтди.

2015 йил 30 апрелда Тошкент шаҳри Шайхонтохур туманидаги 324-сонли мактабда DCI-ASIE/2014/ 338-454 сонли Ўзбекистонда Европа Иттифоқи томонидан молияланаётган “Ўзбекистонда алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзив таълим” лойиҳасининг Синов Ресурс Марказининг очилиши бўлиб ўтди. Ушбу тадбир Ўзбекистон Республикасининг бешта синов ҳудудида - Урганч, Термиз, Наманган ва Самарқандда шу йилнинг февраль ойида бўлиб ўтган Синов Ресурс Марказларининг очилиши туркумидаги якунловчи тадбир бўлди.