Ўзбекистон Республикасидаги алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзив таълим

МАТБУОТ РЕЛИЗИ
«Ташхис - бош мезон эмас»
20июл 2016 г.
г.Термез

20 июл куни Термиз шахрида Сурхандарё вилояти халқ таълими туман бошқармалари ходимлари учун давра суҳбати булибутди. Тадбир лойиха бошлиги Стефания Алишаускенева конунчилик буйича эксперт Юлдузхон Умарбекова иштирокида булибутди. Давра сухбатининг асосий максади – иштирокчиларни Европа Иттифокининг «Узбекистонда махсус эхтиежли болалар учун инклюзив таълим» лойихаси 2014-2016 йилларда олиб борилган фаолияти ва эришган ютуклари билан таниш ишданиборат.

Давра сухбатида вомида иштирокчилар инклюзив таълимнинг асосий мезоналри, хамда Ўзбекистонда инклюзив таълимнинг имкониятлар ва истиқболлари билантанишди. Шунингдек, катнашчилар инклюзив таълимни жорий этиш учун Ўзбекистондаги конунчилик базаси, тиббий-педагогик-психологик (ТППК) ва психолого-тиббий-педагогик комиссияси (ПТПК)нинг алохида роли хакида маълумотга эга булдилар. Сурхондарё вилояти буйича эксперт Ихтиер Темиров эса Термиз шахри тажриба-синов мактабларида  2015-2016 укув йилида инклюзив таълимни жорий этиш буйича тажриба ва натижаларни такдим этди.

Лойиха бошлиги Стефания Алишаускене таъкидлаганидек, “Болага қўйилган тиббий ташхис бош мезон эмас; муҳими бола нимани билиши ҳамда қила олишидир. Бугунги кунда ҳар бир бола ўз имкониятларидан келиб чиққан ҳолда таълим беришнинг маълум бир шаклига йўналтирилиши шарт. Инклюзив таълим бу  – болаларнинг хилма-хиллигини ва турли хил эҳтиёжларини, ҳамда имкониятларини, феъл-атворини ва таълимдан кутган натижаларини ҳурмат қилган ҳолда, таҳқирлашнинг барча шаклларига йўл қўймаган ҳолда, барча учун сифатли таълимга қаратилган жараёндир.

Шунингдек, инклюзив таълимнинг мақсадлари шундан иборат:

   - Ҳарбир болада мактабга бориш имкони бўлиши лозим 
   - Барча болалар таълимолиши ва мактаб ҳаёти даиштирок этишилозим
   - Ҳамма ўзтенг дошлари билан биргаликда ўқиш биланбанд бўлишилозим
   - Ҳарбир бола ўзини гуруҳ аъзосидеб ҳис қилишилозим.

“Ўзбекистонда алоҳида эҳтиёжли болаларнинг инклюзив таълим олиши” лойихаси кумагида, 2015-2016 укув йилида 2 ёшдан 10 ёшгача алоҳида таълимга эҳтиёжли 800дан ортик бола 5 географик ҳудудда – Тошкент шаҳар, Самарқанд вилояти, Наманган вилояти, Хоразм вилояти, Сурхондарё вилоятларида 15 тажриба-синов мактаб ва 15 тажриба-синов боғчага қабул қилинди.

“Ўзбекистонда алоҳида эҳтиёжли болаларнинг инклюзив таълим олиши” лойиҳаси Европа Иттифоқи томонидан молиялаштирилмоқда ва ўз фаолиятини уч асосий йўналишда 5 географик ҳудудда – Тошкент шаҳар, Самарқанд вилояти, Наманган вилояти, Хоразм вилояти, Сурхондарё вилоятларида олиб боради. Лойиханинг асосий бенефициари - Республика болаларни ижтимоий мослашуви марказининг (РБИММ). Халқ таълими Вазирлиги, Соғлиқни сақлаш Вазирлиги, Олий ва ўрта махсус касб таълими Вазирлиги ҳамда Молия Вазирлиги билан узвий ҳамкорликка мувофиқ қуйидаги натижаларга эришилганлик алоҳида таъкидланди:

   - Инклюзив таълимнинг Миллий старатегиясининг лойиҳаси ишлаб чиқилди;
   - Алоҳида таълимий эҳтиёжли 800 бола 15 етакчи мактаб ва 15 етакчи боғчага қабул қилинди;
   - 944 та педагог ходим ҳамда 90 та тиббий-педагогик ва психологик комиссиясининг мутахассислари ўзмалакасини оширишди;
   - Инклюзив таълим бўйича педагогик кадрларни қайта тайёрлаш ҳамда малакасиниоширишнинг 4 укув модули ишлаб чиқилди;
   - Бешетакчи Ресурс марказлари очилиб, у ерда алоҳида таълимий эҳтиёжли болалар ҳамда уларнинг оилаларига, шунингдек, инклюзив таълимий хизматни ишлаб чиқиш ва униқўллаш жараёнида иштирок этаётган экспертларга 1511 дан ортиқ  консультация берилди;
   - Ушбу йўналишда жамоатчилик хабардорлиги оширилди;