Ўзбекистон Республикасидаги алоҳида эҳтиёжли болалар учун инклюзив таълим

Исми-шарифим Зилола Жалилова, 6 йил Самарқанд шаҳридаги алоҳида эҳтиёжли болаларга ихтисослаштирилган махсус мактабда ишлаганман. Ҳозир «Ўзбекистоннинг алоҳида эҳтиёжли болаларни инклюзив таълим олиши» лойиҳасида 13-сонли етакчи мактабда кўнгилли бўлиб фаолият олиб бораяпман. Қуйида кўнгиллиларнинг ҳаёти ва фаолиятидан 8 асосий далил келтираман:

1Кўнгилли ҳар доим боланинг орқа тарафида тиргак бўлиши шарт: қандай йўл тутиши кераклиги тўғрисида айтиши, у ёки бу вазиятда қандай йўл тутиши лозимлигини тушунтириши керак.

2 Агар ўқитувчи барчага, «Ёзинглар, болалар!» деб буйруқ берса, кўнгилли ўқитувчининг сўзини такрорламай. ўқитувчининг буйруғига қандай амал қилиш кераклигини тушунтиради.

3 Кўнгилли болага ўқув куни мобайнида соат эрталабки 8 дан ўқув соатлари тугагунига қадар ҳамроҳлик қилади.

4 Кўнгилли кундалик муаммоларни ҳал этади: танаффус пайтида болага ҳамроҳлик қилади, тенгдошлари билан муносабатга киришишига ёрдам беради.

5 Кўнгилли бола билан ҳар доим синфда бўлади, ўқитувчининг нутқини бола барча билан бир қаторда вазифа. машқ. мисолларни ечиши учун етказади.

6 Кўнгилли бола таълимнинг алоҳида режаси асосида шуғулланиши учун синфда у билан бўлиши шарт.

7 Кўнгилли ўқитувчи эмас. Уни она тили ёки математикага оид билимларни чуқур билиши шарт эмас.

8 Кўнгилли алоҳида эҳтиёжга муҳтож ўқувчи ва ўқитувчи ўртасида таълим олишнинг воситачисидир. У ўқитувчидан олинган маълумотни ўқувчига осон тарзда тушунтириб, унинг таълим олиш жараёнидаги ўзлаштириш самарадорлигини таъминлайди.